Tekstil Geri Dönüşüm Yoluyla Kazanılmış Polimer Matris ve Tekstil Atığı Takviyeden Oluşan Kompozitlerin Isıl Şekillendirme (Termoforming) Yöntemi İle Üretimi

İstanbul’da oluşan evsel nitelikli belediye atıkları içinde kütlesel olarak %4 oranında tekstil atığı bulunmaktadır. Bu proje ile mevcut sistemde sınırlı bir toplama ve geri kazanımı bulunan evsel ve endüstriyel tekstil atıklarının plastik atıklarla birlikte endüstriyel üretim sistematiğinin geliştirilmesi, çevresel şartlara karşı beklenen dayanımı sağlayabilecek dış mekan kullanımına uygun kompozit ürünlerin üretilmesi hedeflenmiştir. Proje; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenmiş olup çalışma 2014 yılının ilk çeyreğinde tamamlanmıştır.

Evsel Atıklar ve Komposttan Solucanlar ile Gübre Üretimi

Çalışma ile evsel atıklardan üretilen kompostun Kırmızı Kaliforniya Solucanları tarafından besin olarak tüketilmesi suretiyle iyileştirilebilmesi ve organik kompost üretimi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında literatür araştırması ve laboratuvar analizleri tamamlanarak raporlanmıştır.

İnşaat ve Yıkıntı Atıklarından Geri Kazanılan Ürünlerin Kullanım Kriterlerinin Belirlenmesi

Bu çalışma ile inşaat ve yıkıntı atıklarının çeşitli sektörlerde ham madde ve /veya agrega olarak kullanım kriterlerinin belirlenmesi ve kullanım alanlarının geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda İSTAÇ A.Ş. tarafından inşaat ve yıkıntı atıkları istenen boyut ve özelliklere getirilerek İSTON, İSFALT, AKÇANSA, İKİZLER TUĞLA FABRİKASI ve TÜBİTAK MAM’a nakledilmiştir. İlgili Geri Kazanım teknolojileri üzerine araştırma raporları hazırlanarak, mevzuat ile ilgili değişiklik öneri raporları ve seçimli yıkım için altlık çalışmaları tamamlanmıştır. Proje kapsamında deneysel çalışmalar endüstriyel üretim çalışmaları yürütülmüştür. Çalışmanın yürütülmesi için TÜBİTAK MAM, Şirketimizden hizmet alımı yapmıştır. Proje 2014 Aralık ayı içerisinde tamamlanarak raporlanmıştır.

Sızıntı Suyu Toplama ve İletim Borularında Meydana Gelen Tıkanma Probleminin Araştırılması

İSTAÇ A.Ş. Odayeri Katı Atık Düzenli Depolama Sahası’ndan kaynaklanan sızıntı suyunda bulunan CaCO3 kanallarda kalker oluşumuna neden olarak boru kesitini daraltmakta ve tıkanmaya neden olmaktadır. Bu projede Odayeri DDT sızıntı sularının iletim hatlarında oluşturduğu kalkerleşme sorunun çözümü için alternatif metotlar geliştirilmesi hedeflenmiş olup kimyasal ve manyetik yöntemlerin kalkerleşme üzerine etkileri araştırılmıştır. Elde edilen veriler pH değerine bağlı olarak kanal içinde çökelti miktarının değiştiğini göstermiştir. 6,8’lik pH değeri için çökelmenin olmayacağı tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca borularda tıkanma probleminin çözümü için geliştirilmiş olan Merus Ring sistemi denenmiştir. Almanya patentli ve osilasyon (titreşim) üreten bu cihaz 6 ay boyunca iletim hatlarında kullanılmış ancak atıksu karakterindeki değişikliklerden dolayı ürünün faydası hakkında net bir kanıya varılamamıştır.

Gemilerden Kaynaklanan Petrol ve Petrol Türevli Atık Kabul Tesislerinin Atıksularının Elektrokoagülasyon Yöntemi İle Arıtılabilirliğinin Araştırılması

Bu projede yüksek KOI içeren Haydarpaşa Atık Kabul Tesisi atıksularının elektrokoagülasyon metodu ile arıtılabilirliği araştırılmıştır. Optimum pH, akım şiddeti ve bekleme sürelerinin tespiti için deneysel çalışmalar tamamlanmış olup, Atık Kabul Tesisi’nde kurulan Elektrokoagülasyon Pilot Tesisi ile saha çalışmaları tamamlanmıştır. Kesikli olarak yapılan çalışmalar sonucunda AKM gideriminde ortalama % 65, yağ-  gres gideriminde ortalama % 75 ve KOİ gideriminde ortalama % 60 verim elde edilen 50 A/m2’lik akım yoğunluğu ve 20 dakikalık bekletme süresinin bu atıksuların arıtımı için yeterli olduğu tespit edilmiştir ve hemen hemen tüm kesikli sistemlerde İSKİ Kanalizasyona Deşarj Kriterleri sağlanmış ayrıca sürekli sistem denemelerinde ise alıcı ortama deşarj kriterlerine ulaşılmıştır. Sürekli beslemeli çalışmalarda ise AKM giderim veriminin %80, yağ gres gideriminin %90 ve KOİ giderim veriminin % 77 olduğu belirlenmiştir. Sürekli çalışmalardaki veriler baz alınarak yapılan maliyet hesaplarına göre Arıtma tesisinin mevcut duruma göre %40’lık bir azalma olacağı tespit edilmiştir.

Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi Poşet Kullanımının Azaltılması Araştırılması

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2013 yılında kurulan Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi’nde tıbbi atıklar steril edilmekte, kırılmakta ve daha sonra depolanmaktadır.

Mevcut sistemde atıkların ve içerisindeki kesici, delici aletlerin konteynırlara zarar vermemesi, sterilizasyon sırasında sıvı vb. atıkların akarak yapışmalara sebep olmaması için ısıya dayanıklı poşetler kullanılmaktadır. Projede, bu poşetlerin oluşturduğu koku, görüntü kirliliği gibi çevresel problemlerin yanında poşet sarfiyatı ve personelden kaynaklanan mali yükü de azaltmak veya ortadan kaldırmak için tesisteki konteynırların kaplanacağı ısıya ve yapışmaya dayanıklı özellikleri ile bilenen malzemelerin araştırılması ve uygun görünen malzeme veya alaşımlarının kullanılarak sterilizasyon tesisinde uygulama çalışmalarının yapılması planlanmış ve proje tamamlanmıştır. Teflon kaplama çalışmaları neticesinde yapışmaların neredeyse

%10 seviyelerinde olması ve bu yapışmaların da devir daim ile dökülmesi ile konteynır yüzeyinde birikmeler olmamaktadır. Görüntü itibari ile de kötü bir görünüme sahip olmayan konteynırda kararmaları görmekte mümkün değildir. Bununla birlikte teflon kaplamanın sürtünme katsayısının düşük olması sebebiyle atıklar otoklavdan çıktıktan sonra kırıcıya çok rahat bir şekilde akarak dökülmektedir. Ayrıca et kalınlığı 30 mikron ve 3000x2620 mm ebatlarındaki poşetin de depolama sahasına gitmesi engellenmektedir. Konteynır içerisine poşet geçirilmemesinden ötürü hacim kaybının da önüne geçilmektedir. Proje sonucunda, mevcut durumdaki maliyetlerle kıyaslandığında %70 oranında tasarruf sağlanacağı öngörülmüştür.

Mikroalg Kültürünün Sürdürülebilir Enerji Üretimi ve Sera Gazı Mitigasyonunda Kullanımı

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SANTEZ Programı destekli olan ve Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) ile birlikte 01.06.2013 tarihli sözleşme ile başlatılan bu projede; Düzenli Depolama Tesislerinde oluşan depogazı muhtevasındaki CO2 ile arıtılmış sızıntı suyunun bir arada kullanıldığı mikroalg temelli biyokütle üretimi araştırılmaktadır. Hazırlık Çalışmalarının ve Laboratuvar Ölçekli Çalışmaların büyük ölçüde tamamlandığı çalışmada Pilot Ölçekli Tesis Kurulumu tamamlanarak işletmeye alınmıştır. Çalışmanın son 6 aylık dönemine 2014 yılı Aralık ayı içinde geçilerek Maliyet Analizi’ne başlanmış olup projenin 2015 yılı Haziran ayı sonunda tamamlanması planlanmaktadır.

Katı Atık Sızıntı Sularının Membran Distilasyonu ve Evaporasyon ile Arıtımı

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SANTEZ Programı destekli olan ve YTÜ ile  birlikte 06.06.2014 tarihli sözleşme ile başlatılan bu projede; Düzenli Depolama Tesislerinde oluşan ve yüksek kirletici konsantrasyonuna sahip sızıntı sularının deşarj standartlarını sağlayacak kalitede arıtabilecek, alternatif bir sistem olarak düşük basınçlı membran distilasyonu ve evaporatör sisteminin kullanımı araştırılacaktır.

Hazırlık Çalışmalarının tamamlandığı projede Laboratuvar Ölçekli Çalışmalara geçilmiştir. 2015 yılı Temmuz ayı içinde Saha Ölçekli Çalışmalara başlanacak olan projenin 2016 yılı Haziran ayı içinde tamamlanması planlanmaktadır.

Organik Katı Atıkların Enerji Verimli Olarak Bertarafı Projesi

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SANTEZ Programı destekli olan ve İstanbul Teknik Üniversitesi ile birlikte 04.06.2014 tarihli sözleşme ile başlatılan bu projede; öğütülmüş mutfak atıkları ile zenginleştirilmiş evsel atıksuların pilot ölçekli biyoreaktörde havasız ortamda çürütülmesi araştırılacaktır. Ayrıca pilot tesis İstanbul’daki ön atıksu arıtma ve derin deniz deşarjı tesislerini temsilen İSKİ Balta Limanı Atıksu Arıtma Tesisi’ne entegre edilerek önerilen prosesin organik katı atıkların bertarafı ve evsel atıksuların arıtımı üzerine çevresel ve ekonomik kazanımları tespit edilecektir. Pilot Tesis Tasarımı, İhale Süreci ve Atıksu Arıtma Tesisi’ne yerleştirilmesi ile Hazırlık Çalışmaları tamamlanmış olup 2015 yılı Ocak ayı içinde Pilot Tesis ile ilgili Hidrolik Testler tamamlanarak Pilot Tesisin atıksu ile beslenmesine geçilecektir. 2015 yılı Şubat ayı içinde Mutfak Atıklarının sisteme verileceği çalışmanın 2016 yılı Ağustos ayında tamamlanması planlanmaktadır.

Odayeri Katı Atık Düzenli Depolama Sahasından Kaynaklanan Kokulu Organik Bileşik Emisyonlarının Karakterizasyonu ve Çevresel Yayılım Etkilerinin Araştırılması

Odayeri katı atık düzenli depolama sahasından zaman zaman kaynaklanan koku probleminin çevreye ve yakın yerleşim yerlerine rahatsızlık vermesi üzerine konuyla ilgili kokunun nedenlerinin araştırılması planlanmıştır. Sahadan belirli dönemlerde örnekleyici cihazlar vasıtasıyla alınacak numunelerin analizleri yapılacaktır. Yapılan analizlerden sonra alanla ilgili kirlilik ve koku modellemesi çıkarılacaktır. Çalışma neticesinde kokunun kaynakları ve yayılım alanları belirlenecek ve bu bağlamda kokuya sebebiyet veren kaynakların oluşturmuş olduğu etkinin en aza indirilmesi için alınacak tedbirlerde belirlenecektir.

Biyometanizasyon Tesisi Projesi

Atık yönetiminde bertaraf çeşitliliğinin artırılması sürdürülebilir bir atık yönetiminin vazgeçilmez unsurları arasında yer almaktadır. Bununla birlikte AB Uyum Süreci’nde yayınlanan Düzenli Depolama Yönetmeliği’nde (2010) biyobozunur atıkların düzenli depolama sahalarına gönderiminin yıllara sari olarak azaltılması hedeflenmiştir. Hem yasal çerçeveye uyum sağlamak hem de sürdürülebilir bir atık yönetimi için yöntem çeşitliliği elde etmek adına biyometanizasyon tesisinin kurulması önem arz etmektedir.

Organik içeriği yüksek atıkların depolama, yakma veya kompost teknolojileri yerine daha yüksek enerji üretim verimine sahip biyometanizasyon tesislerinde işlenmesi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak uygulanan bir yöntemdir. Avrupa’da yaklaşık 14.000 adet Biyometanizasyon tesisi bulunmaktadır. Proje kapsamında İstanbul’da bulunan otellerden, İBB sosyal tesislerinden, pazaryerleri, mezbahane, balık/sebze ve meyve hallerinde oluşan yaklaşık 150 ton organik atık kullanılarak saatte 1 MW elektrik üretimi gerçekleştirilecektir. Tesisin kurulumuna ait envanter ve tasarım çalışması yürütülmektedir.

Endüstriyel Çamur Atıklarının Kurutulması Projesi

Endüstrilerden kaynaklanan atık çamurların yönetimine yönelik çamur kurutma tesisi kurulumu projesi planlanmaktadır. Bu tür atıklar içeriğine göre enerji geri kazanımı amacı ile lisans almış çimento fabrikalarında ilave ham madde veya ek yakıt olarak kullanılabilmektedir. Böyle bir kullanım için, çamurun ön işleme tabi tutularak belirli bir oranda su muhtevasının düşürülmesi gerekmektedir. Şile-Kömürcüoda’da kurulması planlanan tesis için metot seçimini de içeren bir ön tasarım yapılmaktadır.

Endüstriyel-Tehlikeli Atık Yakma Tesisi için Envanter ve Yer Tespiti Yapılması Projesi

Düzenli depolama, geri kazanım veya fizikokimyasal arıtma yöntemleri ile bertaraf edilemeyen kalorifik değeri yüksek atıklar yakma yöntemi ile bertaraf edilmektedir. Yakma yöntemi, evsel ve endüstriyel atıkların bertarafında gelişmiş ülkeler tarafından yaygın olarak kullanılan bir yöntem olup aynı zamanda enerji üretimi yapan tesisler olarak da bilinmektedir. Ülkemizde 2 adet endüstriyel atık yakma tesisi bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi İzmit Büyükşehir Belediyesi iştiraki olan İZAYDAŞ’a aittir. Oluşan atık miktarlarının net olmaması ile birlikte yakmaya gönderilmesi gereken atık miktarının gerçekleşen rakamların oldukça üzerinde olduğu bilinmektedir. Sektördeki bertaraf tesisi kapasitesinin yetersiz oluşu atıkların kontrolsüz yönetimini de beraberinde getirebilmektedir. İstanbul ve Marmara Bölgesi dikkate alındığında mevcut tesislerin kapasiteleri ile oluşan atıkların bertarafının mümkün olmadığı görülmektedir. Bu durumda yakma tesisinin kurulması bertaraf çeşitliliğinin yanı sıra bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır.

İstanbul’da oluşan endüstriyel atıkların yönetiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak sektörde oluşan atıkların bertaraf ihtiyacının karşılanması adına nihai bertarafçı olarak hizmet verebilecek bir duruma gelinecektir. Böylece olası kontrolsüz atık bertaraf yöntemlerinin de önüne geçilebilecektir. Böyle bir tesisin kurulabilmesi için öncelikle atık envanter çalışması ve alternatif tesis yerinin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu proje kapsamında bu faaliyetler gerçekleştirilecektir.

Çöp Gazının Zenginleştirilmesi ve Araç Yakıtı Olarak Kullanımı

Son yıllarda gaz yakıtlar içten yanmalı motorlarda önemli bir alternatif yakıt türü olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu gaz yakıtlarının en önemlileri sıvılaştırılmış petrol gazı (liquid petrol gas, LPG), sıkıştırılmış doğal gaz (compression natural gas, CNG), hidrojen ve biyogazdır. Özellikle Kuzey Avrupa’da depogazının adsorbsiyon/ absorbsiyon temelli teknolojiler, distilasyon temelli teknolojiler ve membran prosesler ile metan içeriğinin zenginleştirilerek doğal gaz hattına verilmesi ve araç yakıtı olarak değerlendirilmesi oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan çalışma kapsamında; 1000 m3/saat kapasiteye sahip saflaştırma prosesi ile entegre sıkıştırma ve dolum istasyonunun kurulması ve elde edilen %98 (veya üzeri) saflıkta CH4 içeren CNG yakıtın KİT modül ile modifiye edilen Tıbbi Atık Toplama Araçlarında yakıt olarak kullanılması hedeflenmektedir. Proje kapsamında fizibilite çalışması sonucu projelendirme çalışmalarına başlanacaktır.